De eerste Rotterdamse watertaxi op de Nieuwe Maas tegen de achtergrond van een nog kale Wilhelminapier (foto:’t Hart)

Watertaxi Rotterdam bestaat 25 jaar. Een mooie gelegenheid om eens in de bijzondere geschiedenis van het bedrijf te duiken. Dat doen we aan de hand van de verhalen van onze schippers, centralisten en andere betrokkenen van het eerste uur. Han Verhagen bij het spits af. Hij werkt al vanaf zijn zestiende in de Rotterdamse haven, waarvan al 31 jaar als sleepbootkapitein en 20 jaar als towmaster.

Han was in 1993 een van onze eerste schippers en is sindsdien altijd heel nauw aan Watertaxi Rotterdam verbonden gebleven. Alle groeifasen en de successen en tegenslagen die daarbij hoorden, heeft hij van dichtbij meegemaakt. Han is ook al jarenlang voorzitter van de Schipperscentrale, de 110 leden tellende vereniging van stuurlui die allen in deeltijd voor ons varen.

Deel 1 van zijn verhaal gaat over de periode 1993-2001 van de watertaxi, toen we met onze klassieke boten alleen nog een veerdienst tussen Hotel New York, de Veerhaven en de Leuvehaven onderhielden.

De ‘Heen en Weer’, het eerste Rotterdamse veerpontje op de Nieuwe Maas

Han: ‘In de sleepvaart en veel andere bedrijfstakken in de haven werkt het al jaren zo: je werkt een week op en een week af. Je hebt dus veel vrijetijd, en ook dan wil je wat omhanden hebben. In 1993 zag ik de advertentie van Hotel New York in de krant: schippers gezocht. Dat interesseerde me direct. Niet alleen omwille van het varen, maar ook omdat Hotel New York me zo na aan het hart lag. Heel de Rotterdamse haven kent dat gebouw natuurlijk nog uit de tijd dat de Holland Amerika Lijn er zijn hoofdvestiging had.

Luchtfoto van de Rotterdamse haven, enkele dagen voor het bombardement op de stad. Middenboven: het hoofdkantoor van de HAL, nu Hotel New York

‘Nog tijdens mijn sollicitatiegesprek met Daan en Hans (Daan van der Have en Hans Loos, de oprichters en nog altijd de eigenaren van Watertaxi Rotterdam) zag ik hun eerste en enige bootje op het water voorbijkomen. Daar keek je wel even van op. Zó’n klein scheepje, en dat op een rivier als de Nieuwe Maas! Het bleek door scheepswerf Tatje ook eigenlijk te zijn gebouwd om op de Nieuwkoopse Plassen te varen, maar eenmaal aangenomen kwam ik er al snel achter dat het ook op die Maas zijn mannetje wel stond. Het gedroeg zich perfect en voldeed bovendien aan alle eisen van de Scheepvaartinspectie.

De eerste Rotterdamse watertaxi met linnen overkapping, nu in gebruik als rondvaartbootje van Villa Augustus in Dordrecht

‘Los daarvan: wij hebben het er wel koud in gehad, hoor. De oudste modellen van de klassieker hadden nog een linnen overkapping, en dat merkte je wel als het zes graden vroor. Moesten we ‘s ochtends eerst het ijs van de ramen krabben voordat we aan de slag konden. En ja, gevaren werd er altijd. Aan die stelregel van Daan en Hans viel niet te tornen: ook bij slecht weer, met kerst of oud & nieuw werd je geacht aan het roer te zitten. De gasten van Hotel New York moesten er gewoon op mogen rekenen.

Han Verhagen in zijn jonge jaren als sleepbootkapitein van Smit (Foto: Smit)

‘In het allereerste begin voeren we met vier schippers van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds tien uur van de Wilhelminapier naar de Veerhaven. Het was keihard werken, want Hotel New York was nog niet geopend of het zat al elke dag helemaal vol. Er kwamen daarom al na een gauw meer bootjes in de vaart en behalve op de Veerhaven gingen we ook op de Leuvehaven varen. Daar zag het zeker in de weekends ook altijd zwart van de klanten. Mensen reden er voor óm om maar met het bootje naar de overkant te kunnen.

Over de pier wandelen
‘Wij schippers kregen vaak genoeg het seintje van de receptie dat we maar niemand meer mee naar het hotel moesten meenemen, omdat er simpelweg geen plaats meer in het restaurant was. Dan waren de wachttijden al opgelopen tot anderhalf uur. Nou, dat maakte passagiers dus helemaal niks uit. Die gingen dan gewoon anderhalf uur over de pier wandelen of op een kleedje op het gras liggen.’

Aan boord van de eerste watertaxi’s, met Hotel New York op een verder nog kale Wilhelminapier

‘Ik vond het fantastisch om met passagiers te varen. Dat had ik als jong ventje weliswaar ook al gedaan, toen ik tijdens mijn opleiding op die taxibootjes van de Spido mensen naar plekken in de haven moest brengen. Maar dan ging het altijd om zeelui, waterklerken en hoeren die snel van of naar een schip moesten. Op onze bootjes waren het ineens gezinnen die bij je aan boord stapten. Mensen die allemaal vrolijk waren en het leuk vonden als je over de haven en al die verschillende schepen kon vertellen. En over Hotel New York natuurlijk. We hebben met de schippers een rondleiding door de kamers en zalen gekregen, zodat we ook daar wat van af wisten.’

Bretonse kiel
‘We werden ook door Hotel New York aangekleed, hè. Dorine (de Vos, toenmalig mede-eigenaar van het hotel) had zo’n gestreepte, Bretonse kiel voor ons ontworpen die we als schippers allemaal moesten dragen. Er zaten een paar echt stoere zeebonken in ons team, zodat je zou verwachten dat dat wat gedoe kon opleveren, maar het tegendeel was het geval. Ook die mannen vonden dat fantástisch. Heel lang hebben we die kiel overigens niet gedragen. Ze hadden van die heel lange en wijde mouwen, dus je kon geen touwtje vastleggen of je kleren zaten er weer tussen.

Het eerste ponton van Watertaxi Rotterdam op de Wilhelminapier

‘Die pioniersjaren blijven voor mij de mooiste tijd die ik tot dusver bij de watertaxi heb beleefd. Er kwamen ineens heel verschillende werelden bij elkaar, die van de haven, de horeca en de cultuur - en dat samengaan klopte. De Erasmusbrug lag er nog niet, waardoor de Wilhelinapier e nog tamelijk geïsoleerd van de rest van de stad lag en je kon spreken van een soort vrije zone. Tegelijkertijd merkte je ook toen al in alles dat Daan en Hans daar de basis aan het leggen waren voor iets veel groters. Ze werkten duidelijk vanuit een vísie op de betekenis van de rivier en haar oude stadshavens in Rotterdam.

Slagroom
‘Ik ben er trots op dat ik dat al vanaf het begin mag meemaken. Ik heb het toen vaak gezegd: Hotel New York mag dan wel de ware attractie zijn, maar wij zijn met onze bootjes wél de slagroom daarop. ik woon zelf aan de Maas en ik herinner me de dag nog dat ik alle zeven bootjes tegelijk op de rivier bij de Parkkade zag. Als vlooien gingen ze over het water. Dat deed wat met me, hoor. Het bedrijf is door de jaren heen dan ook echt een kindje van me geworden.’