Op en rond de Nieuwe Maas Schippers

Varen op waterstof: we blikken terug en kijken vooruit

Watertaxischipper Rob Tiesema over zijn ervaringen met de MSTX22

Watertaxi - Rob Tiesma 3 g
Rob Tiesema

De MSTX22, de op waterstof aangedreven watertaxi in onze vloot, vaart op zaterdagen tussen Hotel New York (halteplaats 44) en de Leuvehaven (47). Een van de zes schippers die al vanaf de tewaterlating, op 30 augustus 2022, aan het roer van deze unieke boot zit, is Rob Tiesema. In dit verhaal kijkt Rob terug op het eerste jaar van de MSTX22 en blikt hij ook vooruit op de uitdagingen die Watertaxi Rotterdam op het gebied van duurzaam vervoer over water nog te wachten staan.

In 2030 moet de gehele vloot van Watertaxi Rotterdam emissievrij varen. Nu al doen we dat met zes batterij-elektrische boten (die met walstroom worden opgeladen), en met de MSTX22. De aandrijving van deze watertaxi is ontwikkeld door de Delftse bedrijven zepp. solutions en Flying Fish, en venture building studio Enviu in Rotterdam. De boot is onderdeks uitgerust met een brandstofcel die waterstof omzet in elektriciteit, die op zijn beurt weer een elektromotor voedt.

MSTX 22 1

De MSTX22 is het eerste schip in de Rotterdamse haven waarbij deze ingenieuze techniek is toegepast. Her en der in de wereld rijden onder andere al vrachtauto’s op waterstof, en met de introductie van deze boot is aangetoond dat deze schone energie ook in de scheepvaart een veelbelovende toekomst heeft. Of beter: ‘kán hebben’, want we zijn in Nederland nog niet zover dat we waterstof ook al in grote volumes kunnen produceren.

Bunkerstations en groene waterstof

Rob: ‘De MSTX22 is en blijft daardoor nog wel even enig in zijn type. Een showmodel, zou je kunnen zeggen. Waterstof is per slot van rekening nog té kostbaar om er een watertaxi of een willekeurig andere boot continu op te laten varen. Shell bouwt nu op de Tweede Maasvlakte een eigen fabriek voor groene waterstof, maar ook in andere opzichten is er tijd mee gemoeid. Er moet regelgeving voor de opslag en het gebruik ervan worden opgesteld. En dan moet heel de infrastructuur voor de bunkerstations in Rotterdam bovendien nog van de grond komen.’

De MSTX22 kan pas permanent in de dienstregeling worden opgenomen wanneer een of meer van deze  bunkerstations operationeel zijn en ze dan tevens betaalbare, groene waterstof (opgewekt door wind, zon of waterkracht) leveren, stelt de directie van Watertaxi Rotterdam. Het Havenbedrijf onderzoekt op dit moment hoe en waar zulke pontons kunnen worden aangelegd.

Hogere snelheden

Tegelijkertijd staan andere ontwikkelingen in emissievrij passagiersvervoer over water ook allerminst stil. De innovaties volgen elkaar in hoog tempo op. Anno 2023 behalen de batterij-elektrische boten van Watertaxi Rotterdam en de brandstofcel-watertaxi nog een kruissnelheid van zo’n 15 km/u. De verwachting is dat in 2030 de technologie al zover is gevorderd dat er met elektrisch varen aanzienlijk hogere snelheden kunnen worden bereikt.

watertaxi - rob tiesma met passagiers
Aan boord van de MSTX22

Een uitkomst voor de watertaxischippers, want zeker op de langere verbindingen in het woon/werkverkeer willen klanten op tijd op hun bestemming zijn. Daarnaast mag het van het merendeel van de toeristische passagiers straks ook best wat harder op de elektrische watertaxi’s. Op stukken waar dat op de rivier is toegestaan, is een snelle rit over de Nieuwe Maas voor vrijwel iedereen natuuurlijk nog altijd een belevenis.

Watertaxi’s op draagvleugels

In 2030 kunnen de Rotterdamse watertaxi’s er trouwens ook wel eens heel anders uitzien. Best mogelijk namelijk dat nieuwere, elektrische modellen straks op hydrofoils over het water scheren. Zo rust het Zweedse bedrijf Candela er al zijn stille, 12-persoons P8-shuttles mee uit die onder meer als watertaxi’s in Stockholm kunnen worden ingezet.

candela draagvleugelboot
Een draagvleugel-watertaxi van het Zweedse bedrijf Candela

‘Uiteraard moet nog maar blijken of we op een snelstromende getijderivier als de Nieuwe Maas met dergelijke lichte draagvleugelboten uit de voeten kunnen, en hoeveel mensen je daarbij aan boord kunt hebben’, zegt Rob. Maar dat de transitie naar emissievrij varen voor zowel de watertaxischippers als voor de passagiers nog de nodige veranderingen met zich meebrengt, is volgens hem wel zeker.

Watertaxi - Rob Tiesma 2 g

Ondertussen is Rob alvast heel tevreden wat de MSTX22 hém persoonlijk heeft gebracht.‘Ik ben al heel lang geïnteresseerd in de mogelijkheden van duurzaam varen. Dus fijn om als een soort ambassadeur van de waterstofwatertaxi te kunnen fungeren. Ik waardeer de rust waarmee in je in deze boot over het water glijdt. Ja, dat is best zen. En dat je dan ook zonder CO2-uitstoot vaart, maakt het alleen nog maar fijner. Daar heb je tegenwoordig toch een goed gevoel bij, nietwaar?’

De MSTX22 vaart op zaterdagen gedurende een deel van de dag alleen tussen Hotel New York en de Leuvehaven. Speciaal voor een rit met de waterstofwatertaxi boeken is niet mogelijk. Wel kunnen bedrijven en instellingen op andere dagen van de week een demo-vaartocht met de boot reserveren.